COO van ET-NL

COO van ET-NL (m/v/x)

Omschrijving vacature
Einstein Telescope Nederland (ET-NL) is op zoek naar een Chief Operating Officer (COO) die uitvoerende en andere Nederlandse partners verbindt en hierdoor helpt om de Einstein Telescope naar de Euregio Maas-Rijn te halen. Het bewaken en vergroten van de synergie tussen de Nederlandse activiteiten is een van de belangrijkste opdrachten, altijd in de context van de samenwerking met België en Duitsland. De COO vormt een team samen met de voorzitter (CEO) en de Chief Science Officer (CSO). Zij werken intensief samen met wetenschappers die een leidende rol hebben in het onderzoek naar zwaartekrachtgolven.

De Einstein Telescope: governance
De ondergrondse Einstein Telescope (ET) wordt Europa’s meest geavanceerde wetenschappelijk observatorium voor zwaartekrachtsgolven. Met gevoelige lasers en trillingsvrij opgehangen spiegels zal de ET duizend keer meer zwaartekrachtsgolven detecteren dan zijn voorgangers. Een van de meest kansrijke locaties voor de ET is het grensgebied van Nederland, België en Duitsland: de Euregio Maas-Rijn. Hier houdt de zachte bovengrond van dit gebied trillingen door menselijke activiteit aan het oppervlak tegen, zodat het ondergrondse observatorium ongestoord kan meten. Ook het sterke netwerk van kennisinstellingen en bedrijven in België, Duitsland en Nederland en met name de Euregio Maas-Rijn is belangrijk voor de ET, net als de centrale ligging in Europa en de goede verbindingen.

De ET is een internationaal project en staat sinds 2021 op de roadmap van het European Strategy Forum on Research Infrastructures (ESFRI). Er zijn twee directeuren van het ET Project aangesteld, één uit Italië en één uit Nederland. Internationale samenwerking om het technisch ontwerp e.a. aspecten van de ET scherper te krijgen, vindt vooral plaats in de ET Organisation (ETO). Hierbij speelt de wetenschappelijke gemeenschap een grote rol en is ook sprake van samenwerking met CERN. De ETO wordt aangestuurd door een Italiaanse en Nederlandse directeur, die hiervoor zijn gemandateerd door de twee coördinatoren van het ET Project. Er werken inmiddels meer dan 30 mensen bij de ETO. De ETO levert analyses en advies aan de Board of Governmental Representatives (BGR) die naar verwachting eind 2026 zal besluiten over de locatie van de ET. De BGR bestaat uit vertegenwoordigers van de landen die op korte of middellange termijn willen bijdragen aan de bouw en exploitatie van de ET. Andere landen zullen later aansluiten.

De samenwerking tussen België, Duitsland (met name Noordrijn-Westfalen) en Nederland heeft vorm gekregen in een Stuurgroep, Taskforce en het ET EMR Projectbureau in Maastricht. Verklaringen van de verantwoordelijke bewindspersonen hebben deze samenwerking bekrachtigd. Het projectbureau zorgt onder andere voor de aansturing van het haalbaarheidsonderzoek (inclusief het bodemonderzoek), de voorbereiding van het bidbook dat de EMR opstelt, de dialoog met burgers en andere betrokkenen en de verbinding tussen relevante activiteiten in België, Noordrijn-Westfalen en Nederland. De lijnen tussen het projectbureau en Nikhef zijn kort, omdat Nikhef de ‘acting legal entity’ voor het projectbureau is. Een voorbeeld is het benutten van het schaalmodel van de ET, de ETpathfinder, voor werkbezoeken om het enthousiasme voor de ET verder te vergroten. Hierbij werkt het projectbureau ook samen met de regionale ontwikkelingsmaatschappij LIOF. Bij de oprichting van het ET EMR Projectbureau namen Nikhef, de Provincie Limburg en de Nederlandse Rijksoverheid de lead nadat het Nationaal Groeifonds middelen beschikbaar stelde voor de eerste fase van de ET en middelen reserveerde voor de bouw. De komende jaren wordt het projectbureau een steeds betere afspiegeling van de drie landen en de relevante regio’s binnen die landen.

ET-NL: meer schaal, synergie en snelheid
Ook binnen Nederland neemt de inzet voor de ET toe. In afstemming met de wetenschappers van Nikhef, heeft LIOF recent de vijfde R&D-call voor publiek-private samenwerking gepubliceerd. Hierdoor werken Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen samen aan de ontwikkeling van kennis en technologie voor de ET. Ook nemen wetenschappers van Nikhef een steeds grotere rol in het onderzoek van ETO. Verder zal een consortium van onderwijsinstellingen - de waaier van mbo, hbo en wetenschappelijk onderwijs - meer talent gaan opleiden dat kan bijdragen aan de ET. Terwijl het ET Education Centre in Kerkrade de voorlichting over de ET verder uitbreidt. Tegelijkertijd intensiveren de Provincie Limburg en de betrokken ministeries de inspanningen om landen te interesseren in de grensregio van België, Duitsland en Nederland als locatie voor de ET. Om de hier genoemde opschaling mogelijk te maken, hebben de ministeries van EZ en OCW en NWO op Prinsjesdag 2024 extra middelen beschikbaar gesteld. Vervolgens heeft ook de Provincie Limburg extra geld opgenomen in de begroting 2025 voor zowel de schaalsprong als voor aanvullende activiteiten en projecten.

Deze schaalsprong is het meest effectief als de synergie tussen verschillende activiteiten en verschillende organisaties wordt geborgd en als de snelheid wordt vergroot (met soms bewust een stap op de plaats). Dit vergt extra capaciteit, vaardigheid en focus. Daarom hebben de betrokken financiers en uitvoerende organisaties besloten om onder de vlag van ET-NL een management team in te stellen dat de coördinatie binnen NL vergroot en dat samenwerkt met partners binnen en buiten NL. Het team zal bestaan uit een voorzitter (CEO), een Chief Science Officer (CSO) en een Chief Operating Officer (COO). Het team werkt intensief samen met de wetenschappers die een leidende rol hebben in de wetenschappelijke gemeenschap voor zwaartekrachtgolven. Minimaal twee wetenschappers worden uitgenodigd om een formele rol te vervullen in ET-NL en zich hier voor 0,5 FTE aan te verbinden.

De COO van ET-NL
De COO is flexibel, verzorgt rapportages, geeft adviezen en springt bij waar nodig. De COO moet zorgen voor integrale jaarplannen en rapportages, op basis van administratie/data en adviezen van de partners en moet zorgen dat de verschillende activiteiten, gefinancierd met Groeifonds- en schaalsprongmiddelen, met elkaar verbonden worden. Nauwe samenwerking met de voorzitter van ET-NL is van belang, omdat het de expliciete opdracht aan de voorzitter is naast het verbinden en adviseren ook te rapporteren. De COO ondersteunt de voorzitter hierbij. Het maken van goede rapportages en bijbehorende adviezen levert een basis voor scherpe, gezamenlijke gesprekken op het niveau van Nederland: waar laten we samen kansen liggen, waar kan de synergie beter, waar zijn middelen mogelijk niet ingezet op de hoogste prioriteiten? De rol van adviseur betreft ook de communicatiestrategie en de uitvoering hiervan. Bij verantwoording ligt de nadruk op de schaalsprongmiddelen, maar altijd in relatie tot de Groeifondsmiddelen. Daarbij ondersteunt de COO, samen met de voorzitter en CSO, het ET-EMR Project Office Directorate, bij het realiseren van het bidbook.

De COO vervult de volgende rollen:

* Jaarplan en periodieke rapportages: input geven aan de voorzitter van ET-NL t.b.v. jaarplan en kwartaal- en jaarrapportages aan het Strategisch Directeuren Overleg (SDO, met afgevaardigden van alle partners). Met hierbij bijzondere aandacht voor de inzet van de schaalsprongmiddelen en de samenhang met de Groeifondsmiddelen. Bij het opstellen van de jaarplannen en rapportages zal de COO gebruik maken van de administratie/data en adviezen van Nikhef, het ET-EMR Project Office Directorate (projectbureau), LIOF en Zuyd Hogeschool.
* Synergie in de uitvoering: integraal overzicht houden op de beschikbare middelen en daadwerkelijke inzet, inclusief bemensing, op de verschillende actielijnen van de uitvoerende organisaties, zodat eventuele spanning, synergie en afwegingen op het niveau van ET-NL tijdig op tafel komen. Hierbij hoort ook: sparring partner zijn voor de individuele uitvoerders en zowel de partners als - samen met de voorzitter - het SDO adviseren over efficiëntie, synergie en versnelling.
* Communicatie: adviseren over de communicatiestrategie richting burgers, bestuurders, politici, wetenschappers en bedrijven, met name of de communicatie door het projectbureau, Nikhef en LIOF, Zuyd Hogeschool en b.v. ETEC - bij elkaar opgeteld - alle doelgroepen bereikt en in timing en inhoud goed op elkaar aansluit.
* Evaluaties: meewerken aan evaluaties, audits en overige (financiële) onderzoeken in het kader van de schaalsprongmiddelen.
* Samenwerking in EMR: afstemmen van acties in Nederland met activiteiten op EMR-niveau en in België en Duitsland, voor zover deze nog niet zijn belegd bij het projectbureau, bijvoorbeeld updates van een Memorandum of Understanding.
* Nederlandse delegaties: coördineren van de Nederlandse deelnemers en bijdragen aan inkomende en uitgaande bezoeken (BGR-leden en potentiële BGR-leden). Bij bezoeken aan de ETpathfinder heeft het projectbureau inmiddels veel ervaring.De COO werkt in een collegiaal management team samen met de voorzitter en de CSO. Zij werken nauw samen met minimaal twee leidende wetenschappers in het onderzoek naar zwaartekrachtgolven. Voor de COO betreft deze samenwerking bijvoorbeeld het samenstellen van de best mogelijke Nederlandse delegatie - met vaak wetenschappers, bedrijven, beleidsmakers en politici - voor inkomende en uitgaande bezoeken. Steeds vaker is de Nederlandse delegatie onderdeel van een bredere EMR-delegatie. De COO zal in nauw contact staan met het ET EMR Projectbureau, Nikhef en de andere partners. De COO kan gebruik maken van een werkplek bij het projectbureau in Maastricht en Nikhef in Amsterdam.

De voorzitter van ET-NL is recent geworven. De CSO wordt momenteel geworven.

Binnen het team zullen diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid belangrijk zijn. De inbreng van een eigen perspectief en achtergrond wordt gewaardeerd.

---